Mensgericht werken en transitie
De Raad past de ICT-systemen aan. Deze wijziging geeft de mogelijkheid de kerntaken op een hedendaagse manier uit te gaan voeren. Ook in deze transitie staat mensgericht werken voorop. Hierover praten Tom Eskens en Martin de Jong, de transitiemanagers van de Raad voor Rechtsbijstand met de bestuurders Sanne van Oers (NOvA), Judith Simon-Emaus (MfN) en Irene Nijboer (Raad voor Rechtsbijstand).
De Jong en Eskens vertellen dat met de aanpassing van de ICT veel noodzakelijke actualisaties doorgevoerd worden. En dat met de hedendaagse uitvoering, de Raad naast een advocaten en mediatorportaal ook een burgerportaal ontwikkelt en matching door de Raad en de feedbackloop ondersteund gaat worden.
Er komt een burgerportaal waarin de rechtzoekende van begin tot eind inzicht heeft in zijn gegevens en de voortgang van de zaak. Alle informatie wordt hierin vastgelegd. Als de rechtzoekende dat wil, kunnen betrokken partijen de informatie ook gebruiken.
Peter van den Heuvel, manager Bedrijfsvoering en opdrachtgever voor de vervanging van het ICT-landschap voor de Wrb
Matching
De hulpvraag van de rechtzoekende wordt door een goede diagnose in beeld gebracht. Bij tweedelijns problematiek koppelt de Raad (in geval deze nog geen advocaat of mediator heeft) de rechtzoekende voor bijstand bij deze hulpvraag vervolgens (matching) aan de best passende en beschikbare advocaat of mediator. “Een goede diagnose aan de voorkant en een warme overdracht is belangrijk om rechtzoekenden effectief te kunnen helpen”, zegt Simon-Emaus. “We moeten ook voorkomen dat rechtzoekenden steeds hun verhaal opnieuw moeten vertellen”.
Feedbackloop
De NOvA, de MfN en de Raad zijn altijd groot voorstander geweest om meer kennis over de werking van het stelsel op te halen en het stelsel lerend in te richten. “Daarom heeft de Raad het Kenniscentrum gevraagd een brede feedbackloop in te stellen die onder andere ervaringsgegevens van burgers, advocaten en mediators met de Raad, dienstverleners en de procedures in het stelsel, verzamelt en dit op een onafhankelijke wijze uitvoert” vertelt Irene Nijboer.
Mensgericht werken
“De Raad toetst een aanvraag voor gesubsidieerde rechtsbijstand op financiën en inhoud. En het is goed dat er regels en kaders zijn, maar soms pakken die in de praktijk niet uit zoals bedoeld. Dat vraagt om mensgericht werken”, licht De Jong toe. “We willen voorkomen dat rechtzoekenden in schrijnende situaties verstoken blijven van goede rechtshulp, terwijl deze wel nodig is. Daarom maken we waar mogelijk gebruik van onze discretionaire bevoegdheid en zoeken we maximaal onze beoordelingsruimte op. Dit betekent dat we veel meer willen kijken naar de persoonlijke situatie en de individuele hulpvraag van de rechtzoekende, om hem zo goed mogelijk te kunnen helpen”, vult Eskens aan. Dit resulteert in de werkwijze ‘mensgericht werken’; medewerkers signaleren schrijnende zaken, bekijken de mogelijkheden om de burger toch te kunnen helpen en bespreken samen deze casuïstiek. Ook werken we aan meer transparantie van deze mogelijkheden, door minder regels op te nemen in Kenniswijzer.
Van Oers, naast bestuurder van de NOvA zelf ook sociaal advocaat, onderschrijft het belang hiervan. Ze ervoer zelf de meerwaarde. “Een aanvraag voor gesubsidieerde rechtsbijstand die ik voor een cliënt indiende, werd op basis van regelgeving in eerste instantie afgewezen. Na telefonisch contact met de Raad waarin ik deze specifieke situatie uitlegde, werd de aanvraag opnieuw bekeken en alsnog toegewezen.”
Gezamenlijk optrekken
De NOvA, de MfN en de Raad onderschrijven het belang van een stelsel waarin de burger en zijn hulpvraag centraal staan. Het gezamenlijk optrekken en gezamenlijk het proces voortdurend verder vormgeven op basis van wat er nodig is om goede rechtsbijstand te verlenen, is hierbij essentieel.