‘De Ratz maakt een groot verschil in het Jeugdrecht’
“Als sociaal advocaat wil je mensen zo goed mogelijk helpen. Het is niet zo dat wanneer er acht punten voor een zaak staan, je na acht uur ophoudt met werken als dat nog nodig is. De Ratz is daarom een uitkomst.” Aan het woord is mr. Bianca Rafaela van advocatenkantoor Rafaela. Zij pleit voor het aanhouden van de tijdelijke regeling, met name in het Jeugdrecht.
“Binnen het Jeugdrecht wordt een toevoeging pas verstrekt wanneer er een zittingsdatum is. Dat is te laat. Vaak heb je dan maar één of twee weken om je te verdiepen in een zaak én heb je belangrijke gesprekken gemist. Denk bijvoorbeeld aan gesprekken met de Jeugdbeschermer of de Raad voor de Kinderbescherming. Wanneer ouders horen dat hun kind mogelijk onder toezicht wordt gesteld, brengt dit veel emoties met zich mee. Daardoor gaan zij vaak tegenwerken, terwijl dit niet in hun eigen voordeel is. Recent was ik op basis van de Ratz bij de gesprekken met de Raad van de Kinderbescherming aanwezig. Op dat moment was het nog niet duidelijk of er een zitting zou plaatsvinden.”
Aanwezig bij gesprekken
“Door aanwezig te zijn bij deze gesprekken wist ik van tevoren al in welke richting het rapport zou wijzen”, vertelt ze verder. “Bovendien had ik de gelegenheid om relevante bewijzen te verzamelen en het standpunt van de cliënt goed naar voren te brengen als reactie op het rapport. Toen tijdens de zitting een waarnemer vanuit de Raad van de Kinderbescherming een nieuw feit aandroeg, kon ik de rechter berichten dat dit niet klopte, juist omdat ik bij de gesprekken aanwezig was geweest. Als dit nieuwe feit klopte, dan hadden die gesprekken met de Raad nooit kunnen plaatsvinden. Omdat ik van begin af aan betrokken was bij de zaak, kon ik de cliënt beter bijstaan.”
Opheffing bewind
Rafaela zet de regeling ook in bij andere zaken, zoals opheffing bewind. “Vaak dienen cliënten zelf tientallen verzoeken in hiervoor, maar onderbouwen zij die onvoldoende. Het verzoek wordt dan afgewezen, vaak in een korte zitting, en zij voelen zich daardoor onrechtvaardig behandeld. Ik bereid het verzoek goed met de cliënt voor en zorg voor de onderbouwing van het verzoek. Daardoor is de kans aanmerkelijk groter dat de rechter het verzoek toewijst. Wanneer dit niet het geval is, kan ik de cliënt uitleggen wat de reden van afwijzing is en zo het gevoel van onrechtvaardigheid wegnemen.”
Lange tijd
Ook gebruikt ze de Ratz voor bijvoorbeeld kleine adviezen aan cliënten voor wie ze al lange tijd werkt. "Bijvoorbeeld voor een gezin dat ruzie kreeg met een gezinsonderzoeker die een rapport over de thuissituatie moest maken. De gezinsonderzoeker weigerde het rapport verder te maken, terwijl alleen zij in die regio deze onderzoeken deed. Ik diende een klacht in, er kwam een bemiddelingsgesprek en het bleek om een misverstand te gaan. De gezinsonderzoeker heeft het rapport alsnog geschreven.”
Bouwt vertrouwen op
De advocaat pleit ervoor om de Ratz te blijven inzetten, ook na 1 april 2023, in het Jeugdrecht. Rafaela: “Dat is beter voor de cliënten; doordat je eerder en langer betrokken bent, bouw je vertrouwen op, ken je de inhoud beter en kun je cliënten beter vertegenwoordigen. Bovendien is het beter voor de jeugdbeschermers en de staat. Dit omdat de advocaat niet emotioneel betrokken is bij de zaak en cliënten goed kan adviseren over de mogelijkheden, nadelen en belangen van het kind. Ik denk dat je op deze manier veel conflicten kunt voorkomen.”